ZIMOWANIE RYB

Warunki klimatyczne Polski uniemożliwiają uzyskanie karpi towarowych w pierwszym roku ich życia. Konieczne jest przetrzymywanie materiału obsadowego , także tarlaków przez zimę.

W tym czasie zimujące ryby są narażone na wiele niebezpieczeństw , w wyniku których zmniejsza się masa ich ciała , a niektóre słabsze gatunki sną. Do zasadniczych przyczyn strat zimowych ryb należą cztery grupy czynników :

– ujemny wpływ środowiska wodnego

– zły stan fizjologiczny ryb

– mechaniczne urazy i szkodzenia ciała

– choroby , pasożyty, drapieżniki i szkodniki wodne.

Źródłem dotkliwych strat zimowych jest nieodpowiedni stan fizjologiczny zimujących ryb. O nadmiernym wychudzeniu świadczy m.in. ostry grzbiet , wpadnięte oczy i boki tułowia oraz niewielka masa ciała w stosunku do długości.

Dlatego podstawowe znaczenia dla pomyślnego zimowania ryb ma ich kondycja , a zwłaszcza zawartość tłuszczu w ciele. Wskaźnikiem dobrego odżywienia ryby jest cienka warstwa tłuszczu w wątrobie i przewodzie pokarmowym.

Przyczyną złego zimowania ryb są również błędy w żywieniu jak np. zbyt późne rozpoczynanie , jednostronne i małokaloryczne żywienie. Ryby o niewielkiej masie jednostkowej są mniej odporne na zimowanie niż ryby cięższe .

Urazy mechaniczne ciała ryb – jest to grupa czynników istotnie wpływających na przebieg zimowania ryb . Na ciele w miejscach uszkodzonych pojawia się pleśniawka , która może spowodować znaczne osłabienie , a nawet śnięcie ryb.

Choroby, pasożyty , szkodniki i naturalni wrogowie ryb – także istotnie wpływają na wynik zimowania. Dlatego też znajomość stanu zdrowotnego ryb obsadowych  ma duże znaczenie dla jego przebiegu.

Przygotowanie , pielęgnacja , zalew i obsadzanie stawów zimowych obejmują :

– dokładne wykoszenie i usunięcie roślinności wodnej z dna , łowiska oraz skarp

– w razie zamulenia albo pogłębień należy nadać im spadek

– renowację doprowadzalników , ich wykoszenie , pogłębienie i dezynfekcję

– dezynfekcję wapnem palonym łowiska i dna stawowego po odłowie lub we wrześniu , z jednoczesnym przepłukaniem tuż przed zalewem jesiennym

– przygotowanie karmisk naturalnych do zimowo-wiosennego żywienia

– utrzymywanie dobrego osuszenia i wysokiej kultury dna

– stałą kontrolę szczelności mnichów i grobel

– napełniania wodą zimochowu najpóźniej do połowy września , ale nie później niż miesiąc przed wpuszczeniem materiału obsadowego. Wodę należy wpuszczać przez przepłukane filtry kamienno- żwirowe ( lub przynajmniej przez gęste kraty ) , zwłaszcza do zimochowów narybkowych

– dezynfekcję stawu i urządzeń bezpośrednio po odłowach ( np. mlekiem wapiennych w ilości 2-5 t/ha )

Zimowanie ryb w stawach bez dopływu wody

Hodowcy ryb są nieraz zmuszeni do zimowania ryb w zbiorniku nieprzepływowym.

Ryzyko masowego śnięcia ryb w takim zbiorniku jest bardzo duże , należy więc unikać takiego zimowania i szukać innych rozwiązań.

Jeśli konieczne jest stosowanie tej metody, liczebność obsady musi być dostosowana do zawartości tlenu w całej objętości wody w zbiorniku. Przed zamarznięciem zbiornika woda ma możliwość dodatkowego natleniania się bezpośredni kontakt z powietrzem atmosferycznym.

Natomiast po zamarznięciu stawu zimujące ryby korzystać mogą tylko z tlenu zawartego w wodzie , którego ilość maleć będzie proporcjonalnie do gęstości obsady oraz natężenia procesów gnilnych w dnie. Zwykle w styczniu – lutym zaczyna brakować tlenu i rozpoczynają się masowe śnięcia ryb. Dlatego ten sposób zimowania dopuszczalny jest jedynie w zbiornikach , w których zawartość  tlenu podczas całej zimy nie spada poniżej 3 mg/dm 3 , co zwykle przy braku dopływu – rzadko się zdarza. Z uwagi na olbrzymie ryzyko przyduchy , wskazane jest też by zbiorniki takie znajdowały się w pobliżu zabudowań i wyposażone były w awaryjne urządzenia napowietrzające.

Zasady obsadzania , kontroli i odławiania zimochowów

W zimochowach poszczególne roczniki i gatunki ryb hodowlanych gospodarstwa powinny być obsadzone oddzielnie. W miarę możliwości wskazane jest też niemieszanie w jednym stawie ryb słabo i dobrze odżywionych lub też bardzo dużego i drobnego narybku.

Zimochowy powinny być odłowione natychmiast po spłynięciu lodów i nie później niż do 20-25 kwietnia , a w rejonach północno-wschodnich do połowy maja.

Opieka nad zimującymi rybami polega na :

– kąpieli w roztworach odkażających przed obsadzeniem w zimochowach

– zapewnieniu regularnego dopływu wody oraz stałego poziomu wody przez odśnieżanie dopływu wody oraz usuwanie oblodzenia z mnichów

– utrzymywanie odpowiedniej zawartości tlenu w wodzie . Sygnałem przyduchy w zimochowie są pojawiające się u powierzchni owady wodne : płoszczyca, pluskolec, grzbietopławek, pływak żółtobrzeżek, kałużnica i biała ryba.

– zapewnienie dostępu światła słonecznego w głąb stawów poprzez zgarnianie śniegu , wybijanie przerębli w lodzie.

– stosowanie rozmrażaczy mechanicznych lub wietrznych , a także sprężarek lub pomp

– natychmiastowym wapnowaniu wody na dopływie zimochowu

– dokarmianiu ryb paszą wysokobiałkową zadawaną do zimochowu

– karmieniu od wczesnej wiosny ryb podejrzanych o posocznicę paszą leczniczą z dodatkiem antybiotyku

– pobieraniu co 1-2 tygodnie prób wody do określania zawartości tlenu , pH, temperatury oraz prób ryb do badań zdrowotnych na pasożyty

– stałym obserwowaniu zachowania się ryb w stawie i natychmiastowym podejmowaniu działań zapobiegawczych.

zdj : radio.opole.pl, wiadomościdziennik.pl, www.roślinyakwariowe.pl, pzw.lubaczow.pl, światmakro.com,medianauka.pl, katowice.wyborcza.pl